تاریخ:
بنا به روایت تاریخ این روستادر روزگار فرمانروایی انوشیروان ساسانی به وسیله پسراو هرمز شاه بنا شده است،  در کتاب تاریخ یزد به چگونگی پیدایش خورمیز اشارت داشته و اینگونه نقل میکند : که انوشیروان را دختر خاقان ترک ،پسر ودختری به وجود امد که پسر را هرمزو دختر را مهرنگار نامید ویزد را به مهرنگار بخشید، از این رو مهرنگار معماران ومقنیان چند به یزد فرستاد دستور اجرای قنوات واحداث دهاتی به نام خودش وبرادرش هرمز داد. گویند هرمز را بسیار دوست میداشت چه او یگانه یادگاری بوداز مادرش خاقان، عملاً معماران ومقنیان، نخست کاریز مهریز را احداث کردند و قریه خودش طرحی در مجرای ان ساختند به نام خودش مهر گرد مشهور شد؛آنگاه قنات وقریه دیگر در یک فرسخی آنجا احداث کرد به نام هرمز (هرمیز) نامیدند ودر تعریفات بعدی خورمیز نامیده شد … و هرمز در انجا قلعه ای ساخت و قناتی جاری کرد که هنوز قلعه ان وجود دارد. در مورد شکل گیری مجموعه بناهای تاریخی خورمیزمستندات تاریخی نشان دهنده قدمت خورمیز بیش از۱۵۰۰سال می باشد که به مرور زمان به شکل امروزی در امده است.

معرفی:
بخش مرکزی مهریز شامل 5 دهستان با نامهای ارنان ، تنگ چنار ، خورمیز میانکوه و بهادران را شامل میشود که دهستان خورمیز شامل روستا های عصمت آباد میرک آباد خورمیز سفلی خورمیز علیا باغدهوک سریزد مدوار و حسین آباد است. دهستان خورمیز از لحاظ جغرافیایی از سمت شمال به شهرستان یزد و ازسمت شرق به دهستان بهادران ازسمت جنوب به دهستان تنگ چنار و از غرب به دهستان میانکوه منتهی میشود .
محدوده اراضی این روستا از شمال به زمین های موقوفی عباس آباد و مدوار –عصمت آباد و خورمیز سفلی از غرب به مدوار و اراضی منابع ملی از شرق به خورمیز سفلی و عصمت آباد و از سمت جنوب به اراضی ملی محدود میشود.قدمت این روستا به پیش از اسلام بر میگردد و نام آن از هرمز شاه گرفته شده است که به مرور زمان از هور میز یا همان هرمز شاه به خورمیز تغییر یافته است و علت پیدایش آن مانند سایر روستاها زمین مستعد و قناتهایی بوده است که در اطراف این روستا مشاهده میشود فاصله روستا تا مرکز دهستان (خورمیزات) 1.5 کیلومترتا شهر مهریز به عنوان مرکز شهر ستان 6 کیلومتر و تا شهر یزد به عنوان مرکز استان 42 کیلومتر است. وسعت 244.4 هکتار کار اهالی کشاورزی و دامداری می باشد.

مسیر رفتن به دهستان خورمیز:


    دریافت pdf این صفحه


منبع:
 سایت دهیاری خورمیز علیا