کوه ارنان در فاصله 59 کیلومتری مرکز مهریز است و ارتفاع این کوه 840 متر، محیط آن در حدود 25 کیلومتر است.
سنگهای کوه از جنس سنگ های رسوبی آهکی دوره نئوژن از دوران سوم زمین شناسی است در دامنه ضلع شرقی ، غربی کوهپایه ارنان تعدادی چشمه و رشته قنات هایی کم عمق و کم آب وجود دارد که موجب پیدایش تعدادی مزرعه و باغ شده است ودرقسمت کوهپایه این کوه سنگ نگاره هایی وجود دارد که قدمت آن به هزاره چهارم پیش از میلاد باز میگردد.
پوشش گیاهی این محوطه بسیار متنوع ، متراکم و فشرده بوده و منبع تغذیه مناسبی برای حیوانات علف خوار و گوشتخوار است.
در بررسی به وجودامده قطعه سنگ به ابعاد مختلف که بر روی آنها نگاره‌هایی حک شده کشف شده‌است که در انبوه این نگاره‌ها دو مورد نگارش با خطوط اسلامی وجود دارد که در یکی عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم» و در دیگری دو نام «محمد» و «محمود» نقش بسته‌است. این نگاره‌ها در سال 1367 کشف شده‌است.
دورترین تاریخی که می‌توان برای این نگاره‌ها تصور کرد عصر آهن یعنی 1500 سال قبل از میلاد است.
این نقوش شامل انواع مختلف بز کوهی،آهو،پرندگان، انسانهای سوار بر اسب ، الاغ و استر و تیر و کمان به دست و همچنین انسان برهنه نیزه به دست و گرز به دست است.کوه زیبای ارنان یکه و تنها بی هیچ جفت و یاری در مرز بین شهرستانهای مهریز و تفت قد علم کرده است .
یکی دیگر از ویژگی این کوه منحصر به فرداین است که از هر سو شکل هرمی و چشم نواز آن قابل مشاهده است.
تخته سنگ ارنان و نقش های آن یکی از دستاوردهای هنری کهنسال است این تخته سنگ در نگاه اولیه دو صحنه مجزای شکار را مجسم می کند در سمت راست و قسمت بالای سنگ تصویر بزرگی از هجوم حیوان درنده و انسانی روبروی آن حیوان که احتمالاً مورد حمله واقع شده است. در پشت سر حیوان مردی نیزه به دست با خصوصیات بدنی مخصوصی به حیوان حمله کرده است و نیزه خویش را در بدن حیوان فرو برده است. آنچه برای بیننده قابل توجه می باشد، شیوه زندگی ترسیم شده دراین تصاویر و این که انسانهایی با تاریخ طولانی در این منطقه و سرزمین از استان یزد زندگی می کرده اند. با ملاحظه و بررسی دقیق سنگ نگاره های کوه ارنان چنین استنباط می شود که همگی این نقش و نگاره ها با وسیله و ابزاری فلزی احتمالاً آهنی و فولادی با عمق حدوداً یک تا سه میلی متری و با ضربه زدن بر روی سنگ های این کوه که از جنس آهکی و زیاد سخت نمی باشد حک شده است.
البته این نقوش در بعضی از سنگ ها بسیار واضح و مشخص است و در برخی دیگر در اثر گذشت زمان به علت فرسایش باد و تخریب حاصل از برف و باران اکنون به صورت کم رنگ و یک خراش سطحی مشاهده می شود و از این رو برای یافتن و کشف این سنگ نگاره ها در سطح منطقه می بایست دقت زیادی کرد.
نقوش موجود شامل انواع مختلف بزکوهی شاخ بلند،انسان سوار بر مرکب(حیوانات اهلی مانند اسب، اشتر و الاغ)، انسان سوار بر حیوان و تیر و کمان به دست،انسان برهنه (مرد برهنه نیزه به دست) مرد برهنه گرز به دست، تعدادی سگ شکاری اهلی، تعدادی نقوش حیواناتی مانندآهو یا بزهای کوچک و نقشی از پرنده ای نمادین (سمبلیک) که از هر کدام فقط یکی دو مورد وجود دارد.
البته یک تخته سنگ از این کوه در مدرسه ضیائیه(زندان اسکندر)یزد نگهداری میشود.
این تخته سنگ در نگاه اولیه دو صحنه مجزای شکار را مجسم می کند.
در سمت راست و قسمت بالای سنگ تصویر از هجوم حیوان درنده و انسانی روبروی آن حیوان که احتمالا مورد حمله واقع شده حک شده است.
در پشت سر حیوان، مردی نیزه به دست به حیوان حمله کرده و نیزه خویش را در بدن حیوان فرو برده است. آنچه برای بیننده قابل توجه می باشد؛ شیوه زندگی ترسیم شده در این تصاویر و اینکه انسانهایی با تاریخ طولانی در این منطقه و سرزمین از استان یزد زندگی کرده اند استمحوطه سنگ نگاره‌های کوه ارنان در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسیر رفتن به کوه ارنان:
مسیر رفتن به کوه ارنان:
منبع متون:
باشگاه خبرنگاران جوان
محسن بدر